Rudki / Oficjalna strona Gminy Dębica

Rudki

Rudki – miasto na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie samborskim, do 1945 w Polsce, w województwie lwowskim, siedziba powiatu rudeckiego, leży nad potokiem Wiszenka.
Miasto założone zostało pod koniec XIV wieku. W tym też okresie powstała parafia łacińska podległa diecezji przemyskiej pw. św. Wojciecha, fundacji Ścibora, konsekrowana ok. roku 1435. W roku 1550 pod wpływem ruchów reformatorskich kościół został zamieniony na zbór kalwiński. W roku 1655 Andrzej Stano h. Gozdawa, współwłaściciel Rudek, podkomorzy sanocki, syn Jerzego (współdziedzica Rudek) i Zofii Fredro, rozpoczął budowę nowego kościoła, ale prace przerwał najazd szwedzki. W roku 1728 powstał nowy murowany kościół fundacji Urbańskich. Do roku 1742 właścicielem miasta był Ignacy Urbański z Urbanic, który następnie odsprzedał miasto Fredrom herbu Bończa. Dziedzicem Rudek był Jacek Fredro, hrabia, herbu Bończa.
Od roku 1872 przez miasto prowadziła ważna linia kolejowa łączącą Lwów z Budapesztem tzw. Pierwsza Węgiersko-Galicyjska Kolej Żelazna. W roku 1880 było w miasteczku 2582 mieszkańców (w tym m.in 1352 Żydów, 945 Polaków), własność większościową posiadał do roku 1876 hr. Jan Aleksander Fredro. Tu po wyprawie napoleońskiej powrócił komediopisarz Aleksander Fredro, który napisał: Napoleon na Elbę, a ja prosto do Rudek. Do roku 1918 Rudki były miastem powiatowym oraz siedzibą starostwa w austriackiej prowincji Galicja. Do roku 1939 pozostały w posiadaniu rodu Fredrów. W roku 1993 w kościele parafialnym w Rudkach złożono ponownie prochy rodziny Fredrów.W roku 1837 w Rudkach urodził się polski pisarz Walery Łoziński. Do 1939 Rudki były siedzibą władz powiatowych, sądu powiatowego, (sąd okręgowy w Samborze). W roku 1938 miasto liczyło ok. 3500 mieszkańców. W Rudkach znajduje się parafia katolicka pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny in loco, dekanat drohobycki, diecezja przemyska, w miejscu cerkiew pw. Narodzenia NMP oraz synagoga. Przez miasto przebiega linia kolejowa ze Lwowa do Sambora.
Prawdopodobnie 26 czerwca - według świadectwa polskiego - zamordowano w więzieniu w Rudkach przetrzymywane tam osoby, a ich zwłoki przewieziono następnie do pobliskiego lasku. Odnalezionych zostało dziewięć zwłok, z których rozpoznano cztery, przeważnie aresztowanych po 22 czerwca przedstawicieli miejscowej inteligencji.
15 czerwca 2006r. została zawarta Umowa o Wzajemnej Współpracy pomiędzy Wójtem Gminy Dębica Stanisławem Rokoszem a Merem Miasta Rudki Tarasem Kuryło. Wzajemna współpraca ma na celu ożywianie i rozwijanie wszelkich form życia kulturalnego, społecznego i gospodarczego oraz pogłębieniu współpracy pomiędzy Słowacją i Polską poprzez wymianę młodzieży i kadry pedagogicznej. Umowa została odnowiona 9 kwietnia 2011 roku na tych samych warunkach.